Het geslacht Magherman (18°-19°eeuw)
Van het geslacht Magherman kennen we te Ronse het best Ives-Sabin Magherman, geboren te Ronse, 7.12.1809 en er overleden, 10.6.1887. In 1831 studeert hij af te Gent als doctor in de rechten. Zijn moeder was na de dood van haar man uitgeweken naar Gent.(6) Als advocaat keerde hij terug naar zijn geboortestad en werkte hij aan de balie te Oudenaarde. Hij was burgemeester te Ronse van 1841 tot 1848, na eerst een schepenambt (vanaf 1834) vervuld te hebben. (1) Hij was één van de Orangisten te Ronse en werd toch verkozen bij de eerste gemeenteraadsverkiezingen van Belgie.(8) Onder zijn bestuur werd in 1844 de markt van Ronse genivelleerd en geplaveid.(6) In 1852 wordt hij verkozen als volksvertegenwoordiger van het arrondissement Oudenaarde. In Ronse is een straat naar hem genoemd.
▲Ives-Sabin Magherman
Ives Sabin Magherman en Eugenie Vandereecken hebben :
- Rene Hermes Magherman, geboren in 1834 , huwt Julie Florette Dureulx en geeft in 1867 'fabricant' op als beroep. Hij overlijdt in 1917. Samen hebben ze : Marie Eleonore Eugenie Florence Magherman (°Ronse, 31.3.1864-1905), huwt te Ronse op 29.7.1884 met Gustave Limpens ; Philippe Louis Gustave Marie Magherman, geboren te Ronse, 10.7.1865; Eugenie Charlotte Hélène Magherman (1867- +Ronse, x.5.1921), die huwt te Ronse, 11.9.1888 met Jean Baptiste Joseph Cambier, advokaat. Zij woonden op De Plaas te Ronse; Louise Leonie Valentine Marie Magherman,°Ronse, 11.9.1868- Oudenaarde, 21.2.1942, huwt te Ronse op 10.9.1889 met Omer Detemmerman, °Leupegem, 13.6.1860 en +Oudenaarde, 18.6.1933, advokaat en provinciaal raadslid.
Bidprentje Omer Detemmerman
Eugenie Charlotte Magherman
- Leon Francois Gustave Magherman, °Ronse, 21.4.1836, huwt Louise Clemence Josephine Janssens, °St-Jans-Molenbeek en +Ronse, 24.1.1910, en is bankier. Het gezin woont te Ronse in de Tuinstraat. Samen hebben ze : Ivonne Marie Renee Magherman, °Ronse, 26.4.1890; Victor Julien Paul Magherman, °Ronse, 10.7.1891 is sergeant in het leger tijdens WO1 en sneuvelt te Pervijze op 10.3.1917; Charlotte Marie Leonie Magherman, °Ronse, 27.12.1894, huwt met Jack Féron (°Lille). Hij, Leon Francois Gustave, overlijdt te Ronse op 8 dec 1895, 59 jaar oud.
- Jean Baptiste Magherman, °Ronse, 22.7.1841 en +Ronse, 20.8.1874, ten huize van zijn broer René. Hij was agent van de Hypotheek bank van Belgie te Ronse.
▲Tak van Magherman-stamboom
Eventjes terug in de tijd :
Het gezin van Joannes Baptiste Magherman (+Melden,1788) en Elisabeth Van Quiquelberghe woonde te Melden op de hoeve ‘Ter Rijdt’ aan de linkerkant op de weg van Leupegem naar Berchem. Op de Ferrariskaart (1774) staat de hoeve getekend en benoemd als ‘Magermanhof’. Momenteel bestaat de hoeve nog altijd. Boven de inkomdeur staat het wapenschild van de familie Magherman. In de 17°eeuw was die hoeve bekend als "'t Hoff van Mr Ian Brouckart".(7)
Philippe Louis Magherman huwt op 15.4.1765 met Isabella Philippina Mondet (1745-1774) en hebben : Jean Joseph Magherman (°1766); Jean Baptiste Magherman (°Ronse, SP, 26.12.1767 en +Deurle, 10.2.1846), priester en onderpastoor van St-Pieter en van St-Hermes te Ronse en deken van Zottegem; Francois Xavier Magherman (°1769); Marie Sabine Magherman (°1770); Isabella Magherman (°Ronse, SP, 28.12.1772 en +Ronse, 4.3.1808.), gehuwd op 28.11.1801 met Prosper Bersez. Colette Magherman (°1774).
Antonia (Maria Catharina) Magherman wordt te Melden geboren, als Maria Catharina op 1.5.1734. Antonia is de naam die zij als non kreeg in de abdij Maagdendale te Oudenaarde waar ze op 20.10.1776 abdis werd verkozen omwille van haar zachtaardigheid en vredelievendheid. (2) Zij was de 31° abdis van dit klooster.(3) Nadat het klooster door de Fransen werd afgeschaft in 1796, keerde zij terug naar haar ouderlijk huis ‘Ter Rijdt’. Ze stierf daar in 1807.
▲Doopakte van Maria Catharina Magherman, Melden, 1.5.1734 : " maij Baptisata est maria Catharina filia Joannis baptiste magherman et Elisabeth angelina Van quisjelberghe Conjugum,...."
Petrus Josephus Magherman, °Melden, 18.3.1739 en +Ronse, SP, 11.9.1780. Priester.
_________________________________________________________
Joannes Josephus Magherman de Ter Rijdt (1766-1825), jurisconsult (advocaat), zetelde in de gemeenteraad van Ronse vanaf 11.2.1802 tot 30.5.1804. Een keizerlijk decreet benoemde hem op 16.8.1811 terug in de gemeenteraad en hij was burgemeester te Ronse van mei 1813 tot 1817. Hij was de laatste burgemeester tijdens de Franse bezetting.(1) Door de Nederlandse koning werd hij in 1817 benoemd tot secretaris van de stad.
Joannes Gustav Magherman, geboren te Ronse op 14.11.1808, broer van Ives-Sabin, laat in 1888 in het koor van de St Hermeskerk te Ronse een glasraam plaatsen met zijn familieschild en spreuk “Dulciter et caute”, ‘zachter en voorzichtig’. Zijn wapenschild is niet hetzelfde als het wapenschild van zijn voorouders. Op het glasraam staan 6 heiligen afgebeeld; zoals gebruikelijk naamheiligen van familieleden : H.Theresia (zijn moeder, zijn vrouw en zijn dochter), H.Joannes evangelist, H.Ivo (zijn broer), H.Philippus (grootvader), H.Emmanuel en H.Sabina. Joannes Gustav en zijn broer Ives-Sabin waren gehuwd met twee zussen Vandereecken. Joannes Gustav was gehuwd met Marie Therese Vandereecken te Ronse, 11.7.1832. Hun vader en grootvader zetten achter hun familienaam ‘de Ter Rijdt’ , waarmee ze hun plaats van afkomst vermelden. Beide , Ives en Joannes Gustav, houden het bij ‘Magherman’. Joannes Gustav studeert aan de universiteit van Gent en wordt op 2.7.1831 doctor in de geneeskunde.(4) De dochter (van Jean Gustave) Marie Therese Emilie Magherman wordt te Ronse geboren op 16.11.1833; een zoon, Paul Emile Magherman, °Ronse, 28.12.1834. Jean Gustav overlijdt te Ronse op 29.10.1894, 86 jaar oud.(illustr. bidprentje)
Dit zelfde familiewapen vinden we terug op de briefhoofding van ‘Magherman Frères’. Zij gebruiken als spreuk “ industria et prudentia” met een verwijzing naar, een synoniem van de oude familiespreuk : “prudentia”, voorzichtigheid ,“..caute”, voorzichtig.
De gebroeders Magherman (Joannes Gustav en Ives-Sabin) richtten in het voormalige Zwarte Zustersklooster op de Steenbrugge te Ronse anno 1850 de eerste mechanische weverij, aangedreven door een stoommachine, 'Tissage a vapeur' op. Dit fabriekscomplex zal in 1878 na het faillissement overgenomen worden door Osc. Thomaes.(5)(9)
Briefhoofding en stempel van Magherman frères (1874)
_______________________________________________________________
Betekenis van de naam
Magherman is 'magere man', een beschrijving van de fysiek van een persoon. Brueghel heeft dit in zijn schilderij 'De arme keuken' uit 1563 beschreven als:
Daer magherman die pot roert is een arm ghasterije, dus loop ick nae de vette cuecken met herten blije
Referentie’s
(1) O.Delghust, Liste des magistrats communaux de la ville de Renaix, Renaix, Spiers, 1951
(2) https://users.telenet.be/evancopp/ErfgoedUit.htm
(3) E.Vanderstraeten, Recherches sur les communautés réligieuses à Audenarde, Audenarde, 1858
(4) E.Ossieur, Studenten en hun examens in de faculteit geneeskunde RUG (1829-1835), Gent, RUG, 1978
(5) Br. Emmanuel, Proeve van geschiedenis van de textielnijverheid en het textielonderwijs te Ronse,
(6) O.Delghust, Célébrités Renaisiennes, Annalen GOKRTI, Ronse, 1965
(7) Joan Blaeu, Atlas maior 1665, Taschen, 2006
(8) Peter Willequet, Het politiseringsproces te Ronse 1830-1921, GOKRTI, Ronse, 2015
(9) Jan Mores, Jubileumuitgave oud-leerlingenbond, Ronse, 1999