Schoolreglement van het college uit 1779

Het schoolreglement uit 1779 van het College van de Oratorianen te Ronse

De school -‘het Collegie’ zoals ze zichzelf noemen- van de Oratorianen was gelegen in de St-Hermesstraat, de huidige Sancta Maria school. In 1712 namen de paters Oratorianen de Kapittelschool over.(2) Deze gebouwen, die in 1780 verlaten werden door de paters, (4) werden in 1833 aangekocht door de Broeders en Zusters van Goede werken.(1)

 Ferrariskaart 1774

Hier volgt het schoolreglement uit 1779

Dagelijksche oeffeningen en regels van ’t Collegie van ronsse onder de besturinghe der eerw. Priesters van ’t Oratorie

1.       van den 1 8ber tot den 21 meert zullen de inwoonders gewekt worden door eenen broeder ten 5 en ½, van S. marten tot lichtmisse ten 6, van den 21 meert tot den 28 augusti ten 5 ueren.

2.       Een half uer naer de wekkingen begint het gebed, welk geeijndigt zijnde de studie tot 7 ueren. Van S. marten tot lichtmisse, aengezien de wekkinge een halve uer laeter is, duert de studie tot 7 en ½ ueren.

3.       De studie geeijndigt zijnde, neemen zij het ontbijt naer het welke zij in orden gaen naer de kerk, vergezelschapt van d’heeren meesters lettende op hun gedrag en manieren.

4.       Het quaert naer 8 ueren, zijnde het sero, leest den lector tot den half negen wanneer de leeringe begint, duerende tot 10 en ½ ueren.

5.       Naer de leeringe konnen zij zich vermaeken tot 11 ueren weezende als dan studie tot den half twaelf, wanneer men hun het noenmael voordient, in ’t bijweezen van d’heer regent wel agtneemende op hunne manieren en geschiktheijd; doende eenig Capittel voorleezen uijt eenen leerzaemen en godvrugtigen boek, als is het onderwijs der ienkheijd, etc

6.       Het noenmael geeijndigt zijnde konnen zich vermaeken tot 1 uere zijnde als dan studie tot 1 en ½ ueren.

7.       T quart voor 2 ueren weezende het sero, wort verrigt als ’s morgens, eijndigende de leeringe, volgens het reglement van haere majesteit, ten 4 ueren wanneer hun de verversinge word gegeeven, naer welke zij zich konnen verlustigen tot 5 ueren weezende studie tot 6 en ½ ueren, daernaer het avondmael wordende voorgeleezen als in het noenmael. Deeze en andere dagelijksche oeffeningen worden verrigt in ’t bijweezen van d’heer regent.

8.       Naer het avondmael vermaeken zij zich, van den 1 8bris tot den 1 meij tot 8 en van den 1 meij tot den 28 augusti tot 8 en ½ ueren, wordende ondertusschen hun nog eens de verversinge gegeeven waernaer zij zich begeeven tot het gebed, en van ’t gebed tot de ruste. Den heer regent heeft de zorge van een half uer daernaer rondtegaen om te zien of ider in ruste is.

9.       Op de weekelijke speeldaegen, als weezende dijnsdag en donderdag naer middag, zullen zij gaen wandelen met den heer regent van 2 tot 4 ueren; het guaedweder de wandeling belettende zullen zig konnen vermaeken in het musaeum.

10.   Op de maendelijke speeldaegen zullen zij voor de middag mogen uijtgaen van 8 en ½ tot11 ueren. Naermiddag zullen zij gaen wandelen met eenen professor: het guaeweder het zelve belettende zullen zig vermaeken in het collegie.

11.   Alle zondaegen en h.daegen naer den ontbijt, geschied de christelijke leeringe, onder de welke ook geleezen word het evangelie van dien dag, doende den heer regent eene kleijne uijtlegginge van het zelve, naer de welke zij zig behoorlijk gekleed hebbende, in order gaen naer de kerke: naer der misse vermaeken zig tot dat de hoogmisse begint, en naer de hoogmisse tot 11 ueren, zijnde studie gelijk op de andere daegen. Het noenmael genomen hebbende is het vermaekingen tot dat het lof begint, naer het welk het overig verrigt word als op de andere daegen.

12.   Alle maenden zullen zij gaen naer het h. sacrament van de biegt, vergezelschapt van d heere meesters; gebiegt zijnde naer de h. communie, onder de misse van den heer regent, int bijweezen van d’heere meesters, gecommuniceert hebbende zullen zij een quartier in de kerk blijven om hunne gebeden van dankzegginge te doen.

13.   De paeschvacantie zal beginnen van den eersten dag in de goede week tot den dag naer belokenpaeschen. De groote vacantie van den 28 augusti tot den 1 8ber

14.   Op de schooldaegen zullen hun zoo interns als externs ten een uere in het collegie laeten vinden: op de speeldaegen als ook zondaegen en heijligdaegen ten een en half uere.

____________________________________________________________

Aantekeningen

1.”..1 8ber..” : 1 oktober

1.”..St-marten..” :  11 november

1.”..lichtmisse..” : 2 februari

7.”..van haere majesteit..” : Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780). In haar ordonnantie van 1774 legde zij de basis voor een degelijk onderwijs door een commissie op te richten in België. De scholen moesten volgens de vastgestelde behoeften opgericht worden.(3)

13.”..tot 1 8ber” : de grote vakantie duurde tot 30 september.

14.”..ten een uere in het collegie…”. De leerlingen mochten over de middag de school verlaten

___________________________________________________________

Referenties

      (0)    Met dank aan Frederic Dubar voor zijn bijdrage

(1)    https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/29059

(2)    https://www.ronse.be/sites/ronse/files/2017-10/INzicht_65_september_2017.PDF

(3)   J.Verschaeren, Het lager onderwijs te Ronse, Annalen GOKRTI, Ronse, 1972

(4)   Jan Mores, Jubileumuitgave oudleerlingen bond Sint-Antoniuscollege, Ronse, 1999